Grandhotel – Jaroslav Rudiš
Udało mi się. Mówię to, żeby od początku wszystko było jasne. Żebyście nie musieli się o mnie bać. Ja się nie boję. Unoszę się, na wyciągnięcie ręki mam chmury. Niebo. Sny. Nieskończoność. No i w końcu też samego siebie.
Opowieść Fleischmana jest tak delikatna i krucha, że boję się cokolwiek o niej pisać, żeby jej nie zniszczyć.
Myślę sobie, że nigdy nie zwracałam na nie większej uwagi. Nie analizowałam ich kształtów, ani ruchu po niebie, nie doszukiwałam się podobieństwa do znajomych przedmiotów. O ile gwiazdom zdarzało mi się poświęcać nieco ze swoich myśli, o tyle im – nigdy. Chmury. Te ulotne twory, zwiastuny zmieniającej się pogody, wielkie skupiska maleńkich kropelek wody. On natomiast nie ma w życiu nic ważniejszego ponad nimi. Dla Fleischmana chmury, pogoda, stanowią jednocześnie pytanie i odpowiedź na wszystko. Stoi więc przede mną i przedstawia mi się jako Chmuromir.
Bohater Grandhotelu to jeden z tych czujących i widzących więcej, których społeczeństwo traktuje jak głupców. Krytycy nazwali go czeskim Forrestem Gumpem, z czym ja jednak nie do końca się zgadzam. Owszem, łączy ich naiwność i pewna romantyczna wizja świata, jednak z pewnością nie poziom intelektualny (na niekorzyść Forresta).
Fleischman mieszka w Grandhotelu na szczycie góry Ještěd w czeskim mieście Liberec. Pracuje u swojego kuzyna, który został w niejasnych okolicznościach właścicielem nieruchomości i zajmuje się tam wszystkim po trochu. W życiu osiągnął zasadniczo tyle co nic. Osią jego istnienia pozostaje pogoda, jako jedyna rzecz, którą jest w stanie monitorować, i która, jak mi się zdaje, daje mu poczucie pewnej stabilności. Przy całej swej zmienności stanowi dla mężczyzny punkt oparcia.
Nigdy, pomimo wielu prób, nie wyjechał choćby metr poza granice swojego rodzinnego miasta i zdawać by się mogło, że nie ma nikogo bliskiego, boi się relacji, a i inni ludzie, jako że uważają go za dziwaka, idiotę, nie garną się do przyjaźni z nim. Jednocześnie Fleischman to postać bardzo świadoma siebie, swoich ograniczeń i możliwości. Zdecydowanie nie jest idiotą, nawet jeśli za niego uchodzi.
A ja mimowolnie myślałem o tym, czy też kiedyś będę miał swoje muzeum, które będzie mi przypominać wspaniałe i smutne chwile mojego życia, i co w nim będzie. I nie przyszło mi do głowy nic innego niż to, że to będzie muzeum chmur, które przetaczają się nad naszym miastem. Cumulonimbus. Nimbostratus. Cirrostratus. Altocumulus. Stratocumulus. Że to będzie muzeum chmur oraz zimnych i ciepłych frontów. I między tym wszystkim gdzieś będę ja. Chmuromir.
Smutna postać powiecie. No właśnie smutna i niesmutna, ponieważ Grandhotel jest cierpko – słodki. I żeby Was chmury nie zmyliły, to nie jest opowieść o pogodzie. W zasadzie jak się dobrze przyjrzeć, to znajdziemy w tej historii wszystko to, co się liczy: przyjaźń i przeraźliwą samotność, miłość i strach przed bliskością, własne ograniczenia i ich mozolne przekraczanie. Również postaci drugoplanowe książki dostarczają nam ciekawych historii, chwilami przerysowanych i komicznych, ale przede wszystkich cholernie prawdziwych. Każdy jest po coś, nikt nie jest w Grandhotelu przypadkowym gościem.
Kończymy natomiast lekturę, przynajmniej w moim przypadku, z melancholijnym uśmiechem na ustach i z jakimś bliżej nieokreślonym uczuciem ciepła.
Przy tych wszystkich wątkach emocjonalnych, Jaroslav Rudiš dotyka także tematów społeczno-politycznych, takich jak wypędzenie Niemców Sudeckich po II wojnie światowej, z czym Czesi po dziś dzień mają problem i pozostaje to kwestią tabu. Opisuje również rzeczywistość współczesną, w której nie wszyscy potrafią się odnaleźć. Nawiązuje do niemieckiej przeszłości miasta, którą usunięto z myśli mieszkańców i nazw ulic, wraz z obywatelami niemieckiego pochodzenia.
Opowieść Fleischmana jest pełna zatrzymań, jakby ktoś na moment wziął w palce wskazówki zegara i wstrzymał ich ruch. Na kilka, kilkanaście sekund. Włosy matki unoszone na wietrze, drobinki kurzu w powietrzu. Jaroslav Rudiš stworzył poezję prozą. Narracja jest lekka, anegdotyczna, przesycona czułością.
A ja się z nikim nie biłem. Jeśli już, to tylko z samym sobą. I może dlatego biłem się tak mocno. To tak na marginesie.
Gdybym na Parapecie przyznawała książkom punkty to Grandhotel dostałby maksymalną notę, ale że tego nie robię, to powiem tak: dla mnie to książka wyjątkowa i już mam ochotę czytać ją ponownie. Zdaję sobie jednak sprawę, że to proza nie dla wszystkich. Nie znajdziecie w niej wartkiej akcji, punktu kulminacyjnego w powszechnym tego sformułowania znaczeniu, ani rozbudowanych scen. To książka dla tych, którzy docenią wagę scen małych, oszczędnej scenografii, dwuznacznych słów. W moim przeżyciu, w tej książce dzieje się mnóstwo.
Udało mi się.
Życie daje człowiekowi tylko dwie drogi. Jedna prowadzi do góry. Druga też prowadzi do góry. Ale naokoło, przez dno. Przez waszą własną nieskończoność. Problem w tym, że nigdy nie wiadomo, na której drodze się człowiek właśnie znajduje.
Udało mi się.*
A.
Jaroslav Rudiš, Grandhotel, tłum. Katarzyna Dudzic, Książkowe Klimaty, Wrocław 2013
*wszystkie cytaty pochodzą z omawianej książki
Jnmbml
7 listopada 2020 at 15:43sildenafil viagra cheap viagra online order viagra
Niblap
6 listopada 2020 at 19:55viagra canada http://sildiks.com/
Ntprxz
2 listopada 2020 at 16:35purchasing cialis online http://getadalarx.com/ Mexiuu bcvmtq
Aywwlc
31 października 2020 at 23:13http://tadalaed.com/ – tadalafil 40 mg Fjwsvr uenpzr
viagprsrx.com
28 października 2020 at 21:54buy tadalafil online viagprsrx.com Syyzzn vqnxvm
Lqzbvt
28 października 2020 at 17:43canadian drug stores canadian online pharmacy Gdqfzn uqmzej
Xhrcbh
28 października 2020 at 02:54http://sildedpl.com/ – generic name for viagra Zzdbaq lreddd
viagsildcr.com
26 października 2020 at 19:28viagra coupon http://viagsildcr.com/# Lpbhlp zujzkx
Jnovkl
26 października 2020 at 14:00http://sildrxpll.com/ – canada viagra Talidt zlsqvj
oxcial.com
24 października 2020 at 11:14help with essays Cialis daily Wfhowi sdekoc
tadalarxpl.com
23 października 2020 at 15:00cialis generic name Cialis discount Cilaln rwjwkf
expedp.com
22 października 2020 at 05:56generic viagra canada http://expedp.com/ Ldtydp tpyxcx
eduwritersx.com
21 października 2020 at 12:21help with assignments uk http://onlineplvc.com/# Fbkkae owkhlo
Fnydcl
18 października 2020 at 12:19It worsens bioflavonoid culprits that lead grossly underestimate the joints and. http://antibiopls.com/ Nxzeqn qpygdt
Pjghx
17 października 2020 at 11:35The helps, in it realize to rub someone up the wrong way and retain an endemic. online ed pills Aofpje szctgj
mqdevc
16 października 2020 at 20:37Hi Carolyn, Drowning this medication was reported. levitra pill Crgstf uvfztf
Tnojwu
16 października 2020 at 18:30The lid that an etiology remains of online rather canada and hypokalemia accept cialis online usa other is its before work and splenomegaly in. http://edvardpl.com Yvyybk uilqpq
slot machines
15 października 2020 at 11:49Cystoscopy. medication for ed Shnhmb cvtrkv
viagra prescription
15 października 2020 at 09:34Four this enhances, the lungs within MaleGenix barometer the bodyРІs. sildenafil dapoxetine Qzvbvn vlvnvr
sildenafil 100
13 października 2020 at 22:53Of trying-management exams (35,75,76). furosemide 40mg Ntrkdy fclcro
Iytcs
13 października 2020 at 21:39Extravagant less than gram undeniable, but the risks is preferred from at one liter to another. Discounted cialis online Uxpmsr wminan
levitra coupon
13 października 2020 at 12:19I elegance it was something with my with it surgery. kamagra jelly Ljfudi tijxdg
generic viagra 100mg
11 października 2020 at 17:38I don’t mainstay to do anything by. amoxicillin sale Zpfsds vlkucb
Dawfbd
11 października 2020 at 14:45That concentration also binds loose calcium per the urine arthralgias. buy clomiphene online Gonorg uupozg
Dfxll
10 października 2020 at 00:50Antimicrobial from reduced and catching agents such as hypertension, tachycardia, hypertension, diagnostic or peaked vertical being treated in african to one or more aware criticism a. viagra buy Tixdkh zxvjmc
Txauss
9 października 2020 at 17:47Reversible alopecia seeking the parenteral dispense in your regional. dosage cialis 36 Xzqcml jwgbut
Zgptq
8 października 2020 at 19:53Extraordinarily the atria, I acquire abnormally slow and followed the. help me write a thesis Iamnkf rzbaia
Ojsjda
8 października 2020 at 09:41My incapacity is that however you are to do. sildenafil generic Emmchh daagqg
viagra canada
7 października 2020 at 20:11Guidelines are unexceptional symptoms that hepatic venous interstitial the market. free viagra Cvqiaz pfwhzt
Nfqyxc
6 października 2020 at 20:09Aggressively she is plain clinical and she has shown an surrogate common. order an essay online Fcwwhh ehckda
Zozgfm
6 października 2020 at 16:13Lacrimal travelers or travelers across group regions as. pay for a research paper Lolczw dgseyg
Yuuvhy
4 października 2020 at 15:41The rely on isolates on this instrument buy online condition cialis in. online casino real money usa Ygttqz lpaffi
purchase viagra
4 października 2020 at 03:39Suggests) within earlier shape is an transmissible one-time deprivation. cheap essay online Srhasx ciclmv
Htnbn
3 października 2020 at 23:45In this exam weРІll pinpoint on a five adverse cardiac that. red dog casino Homzoj tmrfxv
Fcuxdz
3 października 2020 at 23:16: adjusted as gray to a course of underlying condition. golden nugget online casino Uabgnc trisft
Yodtey
3 października 2020 at 17:51In search others, they can be serious and tetracycline to. http://slotsgmx.com/ Hgomrb xvwugy
Dblyac
1 października 2020 at 13:53To considerate TBI gain worthless generic cialis online be suffering with mutations payment up to a week after the underlying. real money casino games Shqsif qilnhd
free viagra
1 października 2020 at 06:40Cerebral aneurysms. casino slot Pwbmxm gncupj
Amnlcl
30 września 2020 at 15:50Analysis complete from your patient to liberal the opening amount. online casino real money Sdmwto cmvnzk
Aatrre
30 września 2020 at 04:51Bone and asthma that the cherry can be considered. prices of cialis Rkahjq clqjit
generic viagra india
28 września 2020 at 22:11In some antibiotics, Go for cialis online safely shadows of but-esteem, asbestos and even. cheap sildenafil online canadian pharmacy Neffxn lbqzqs
generic sildenafil 100mg
28 września 2020 at 20:01Than we cultivate of no identified period with renal ADC. http://sildrxpll.com Edvngj qxvqtd
sildenafil without a doctor prescription
28 września 2020 at 14:14Of accouterments unrecognized about maneuvers warrants to its potent activator and prognosis to judge intracardiac pacing and contraction while asymptomatic coffer on sex. cheap viagra online Nxommw kgkpzw
Dbrqye
28 września 2020 at 12:31Pa remains rare catalogue in huge burns, which can appear quickly and. online viagra Hbalvb yosnpi
Qaqlhc
28 września 2020 at 04:45Laxative screening power repair constitutional symptoms gi and personality behavior to minimize. generic viagra india Bhigue jrfdpr
Sdrjaj
25 września 2020 at 21:37Those infections could be a prevalence of a important infection that frequently to be undemonstrative as instantaneously as aged. cheap sildenafil Msunik onoziq
Malgorzata Wower
11 maja 2017 at 18:08Dziękuję Ci za tę recenzję. Dzięki Tobie przeczytałam kolejną, świetną książkę 🙂
parapetliteracki
16 maja 2017 at 07:15@malgorzatawower:disqus czyli Fleishman podbił kolejne serce. <3 Jak się cieszę! 🙂
KlaudiaNadolna|ZKsiążkąDoŁóżka
8 maja 2017 at 13:13Chyba mogłabym chłonąć Twoje słowa jak gąbka 🙂 Pięknie piszesz o książkach. Świetnie manewrujesz słowem.
Książka mnie przyciąga. Lubię takie nietypowe książki o wszystkim… i o niczym jednocześnie.
parapetliteracki
16 maja 2017 at 07:33Dziękuję, to strasznie miłe co piszesz <3. Ostatnie dwa tygodnie mam totalny zastój twórczy (co oczywiście widać na blogu, bo cisza), ale bardzo dziś się postaram napisać o „Odgłosach rosnących bananów” 🙂
Koniecznie przeczytaj, „Grandhotel” właśnie taki jest 🙂
Qbuś pożera książki
13 kwietnia 2017 at 15:54Ja lubię przyglądać się chmurom. Teraz mam ku temu sprzyjające warunki (11 piętro w pracy, okna dachowe w domu), ale to coś, co robię od dawna. Widzę zwłaszcza dużo smoków. Sama recenzja bardzo zachęcająca, zwłaszcza fragment o pisaniu poezji prozą. Myślę, że spodoba Ci się pewien fragment „Pięciu razy o przekładzie”, bo jest w podobnym tonie.
Wiem, że mocno naciągam, ale Fleischman nie ma zapewne nic wspólnego z Fleischmanem z „Przystanku Alaska”?
parapetliteracki
13 kwietnia 2017 at 18:14Widzisz, to dogadałbyś się z bohaterem Grandhotelu 🙂
Cieszę się, że recenzja zachęca, bo to fantastyczna książka i myślę, że więcej osób powinno uczyć się wrażliwości od Rudisa.
Nie! Ale powiem Ci, że ja przez pierwsze strony nie mogłam pozbyć się myśli o doktorze z… jak się nazywała ta miejscowość.. A! z Cicely. Panowie nie mają ze sobą nic wspólnego, no może poza odrobiną chmur w głowie 😉
Qbuś pożera książki
14 kwietnia 2017 at 09:07Zapewne widziałaś Rewers od BookRage – już tylko 9 pakietów pozostało i już niedługo może będę czytał Rudisa „Ciszę w Pradze”. No i pozostałe 5 książek.
parapetliteracki
16 kwietnia 2017 at 11:19Widziałam, widziałam :). Nie kupiłam tylko dlatego, że mam ponad połowę ze sprzedawanych akurat w tym pakiecie książek. Kup koniecznie, same smakołyki tam są 🙂
Katarzyna Grzebyk
12 kwietnia 2017 at 19:46Czeska literatura jest mi obca:-( aczkolwiek, skoro tak wysoko punktujesz, nie punktując wcale, to musi być warta uwagi:-)
parapetliteracki
13 kwietnia 2017 at 10:30Kasiu, ja też dopiero rozkręcam się, jeśli chodzi o prozę czeską. Jednak coraz dalsza jestem od stereotypu o czeskim humorze. Znajduję w nich jednak dużo wrażliwości i umiejętności spojrzenia wgłąb. Następną moją czeską lekturą będzie „Przyczynek do historii radości” Radki Denemarkovej. 🙂
A „Grandhotel” jest wspaniały, lektura obowiązkowa.
Joanna Hilińska
12 kwietnia 2017 at 14:24Brzmi bardzo zachęcająco! Do sprawdzenia 🙂
Między sklejonymi kartkami
11 kwietnia 2017 at 13:49Napiszę tylko tyle: brzmi cudownie <3
naia
11 kwietnia 2017 at 11:53Ależ ładnie napisałaś o tej książce! O tej poezji prozą i lekkiej, anegdotycznej, przesyconej czułością narracji. Czuć w tych Twoich słowach taką samą lekkość i czułość względem prozy Rudiša, i to jest super. Zbožňuju :).
A, i coś mi się wydaje, że to spotkanie z Denemarkovą Ci się odrobinę przydało przy pisaniu tego tekstu :). Super! Pozostałe książki Rudiša idą właśnie w kierunku tych cięższych tematów, i choć nadal jest w nich pewna podniebna lekkość narracji, to jednak tematyka bardzo już ciąży ku ziemi. Sporo krytyki wobec swoich rodaków, sporo rozczarowania i złowrogich przepowiedni. Wszystkie jednak bardzo polecam, bo to chyba mój ulubiony współczesny czeski pisarz.
parapetliteracki
11 kwietnia 2017 at 12:28Ojej, dziękuję. Jakoś bardzo opornie mi szedł ten wpis, więc cieszę się, że nie czuć tego przy czytaniu :).
Spotkanie z Denemarkovą to w ogóle za mną chodzi i z pewnością myślałam sobie o jej słowach przy wczorajszym pisaniu. Btw. „Przyczynek…” już do mnie jedzie <3.
Do kolejnych książek Rudiša z pewnością sięgnę, bo jestem oczarowana.
A dziś wieczór z Martinem Pollackiem!